Laboratorium Badawcze

W utworzonym przy Fundacji Laboratorium Badawczym wykorzystywana jest technika RTI (Reflectance Transformation Imaging, tj. obrazowanie z przekształceniem odbicia), opierająca się na bezinwazyjnym przedstawieniu współczesnej rejestracji i obróbki cyfrowej obrazów. Dzięki tej technologii możliwym jest bardzo dokładne odwzorowanie powierzchni, co znacznie poszerza możliwości wykorzystania fotografii. Również w ramach techniki RTI przy wykorzystaniu kontrolowanej symulacji oświetlenia powierzchni możliwym jest odkrycie niedostrzeganych dotychczas szczegółów. Obrazowanie obiektów może odbywać się jak i na poziomie micro, w skali milimetrów, tak i makro.

Charakterystycznym przykładem wykorzystania tej technologii jest właśnie obrazowanie warstw malarskich, które jest kluczowe dla pracy ikonopisarza. Nie mniej ważną jest również wizualizacja powierzchni ikony w celu identyfikacji autorskiej technologii malarskiej (pociągnięcia pędzla, ruch/kierunek, grubość/liczba/kolor warstw) oraz napisów na obiektach sakralnych.

Wykorzystanie techniki RTI przyczynia się do wzrostu poziomu zaznajomienia z dawnymi technikami pisania ikon, pozytywnie wpływa na kształcenie wrażliwości artystycznej twórców oraz ma istotny wpływ na popularyzację muzealnictwa w Polsce. Powstałe w technice hiperobrazowania zdjęcia oryginału ikony umożliwiły precyzyjne naśladowanie i rekonstrukcję ikony „Chrystus Pantokrator” z Malawy (XVI w.) ze zbiorów Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku podczas Ikonopisarskiej Szkoły Letniej 2021 (1 turnus) w Przemyślu. Studenci Szkoły wykonali naśladowanie ikony z maksymalną precyzją technologiczną i malarską, a także dokonali rekonstrukcji utraconej części ikony, wzorując się na zachowanych ikonach mistrzów Ziemi Przemyskiej z pocz. XVI w.

Poprawne naśladowanie dzieł średniowiecznych mistrzów ikonopisania, odtworzenie pociągnięć pędzla oraz szczegółów ich pracy nie jest możliwe bez odpowiednich materiałów dydaktycznych, w tym makro zdjęć i zdjęć wykonanych w technice hiperobrazowania. Takowe obecnie powstają dzięki patronatu Muzeum Historycznego w Sanoku nad Przemyską Szkołą Ikonopisania przy Fundacji.

snapshot11

Ikona „Bogurodzica Hodegetria” (Chotyniec)

Wykonanie dokumentacji RTI ikony z cerkwi pw. Narodzenia Przenajświętszej Bogurodzicy w Chotyńcu
Przykłady wykorzystania RTI
Fragmenty ikony „Bogurodzica Hodegetria” (XVII w.)

Dokumentacja RTI ikony z Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku

Przygotowania do wykonania dokumentacji RTI ikony z Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku

Rekonstrukcja

Naśladowanie i rekonstrukcja ikony „Chrystus Pantokrator” z Malawy (XVI w.) ze zbiorów Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku podczas 1 turnusu Ikonopisarskiej Szkoły Letniej 2021 w Przemyślu.

Ikona „Chrystus Pantokrator” (Malawa)

Przykłady wykorzystania RTI
Fragmenty ikony „Chrystus Pantokrator” (Malawa, XVI w.)

Dokumentacja RTI ikon z Muzeum Historycznego w Sanok

Przygotowania do wykonania dokumentacji RTI ikon z Muzeum Historycznego w Sanoku

Ikona „Chrystus Pantokrator” (Wujskie)

Przykłady wykorzystania RTI
Fragmenty ikony „Chrystus Pantokrator” (Wujskie, XV w.)

Ikona „Bogurodzica Hodegetria” (Szklary)

Przykłady wykorzystania RTI
Fragmenty ikony „Bogurodzica Hodegetria” (Szklary, XVI w.)

Szkolenie

W 2019 r. odbyło się szkolenie, które polegało na prezentacji współczesnej techniki rejestracji i obróbki komputerowej obrazów, służącej rejestracji i uwidocznieniu cech powierzchni objektu. Szkolenie było wstępem do dalszej aktywnej współpracy z muzeum, w tym w zakresie realizowania wspólnych projektów mających na celu podniesienie kultury artystycznej społeczeństwa oraz popularyzację muzealnictwa w Polsce.

Ikona „Chrystus Pantokrator”

Przykłady wykorzystania RTI